به‌نظر می‌رسد این احتمال قوت یافته است که طرح توسعه لایه نفتی میدان مشترک پارس جنوبی نیز به تبعیت از طرح‌های توسعه‌یی فازهای گازی این میدان که به‌جز پنج فاز نخست، باقی به دلایل مختلف فنی، اقتصادی و سیاسی با تاخیر مواجه شده‌اند، با فاصله زمانی طولانی نسبت به عملیات تولیدی شریک قطری انجام شود تا علیرغم اهداف سند چشم‌انداز20 ساله کشور مبنی بر کسب رتبه‌های برتر تولید انرژی در منطقه در سال 1403، در رقابت نفت وگاز این میدان برنده نشویم.

به گزارش ایسنا، درحالی تاخیر در برنامه‌های اجرایی توسعه جهت برداشت نفت از این لایه ادامه دارد که پیش‌تر یکی از مدیران وزارت نفت از برداشت روزانه 300 هزار بشکه‌ای نفت توسط شریک قطری از این میدان خبر داده بود.

این درحالیست که در اسفند سال 1383 سید ‌مهدی میرمعزی - مدیرعامل وقت شرکت ملی نفت ایران - درخصوص این میدان گفته بود که قرارداد توسعه لایه نفتی پارس‌جنوبی در چهار سال گذشته اعلام مناقصه شده بود، ولی به دلیل دست نیافتن به شرایط مناقصه، به مرحله عمل نرسید، تا این‌که از شورای اقتصاد تقاضای ترک تشریفات مناقصه شد و این شورا موافقت کرد که واگذاری طرح توسعه این میدان بدون مناقصه باشد؛ به‌این ترتیب توسعه لایه نفتی پارس جنوبی به شرکت توسعه پتروپارس واگذار شد.

براساس این قرارداد، زمان اجرایی فاز اول توسعه میدان نفتی پارس جنوبی 19 ماه و فاز دوم 53 ماه در برنامه منظور شد. همچنین ارزش کل قرارداد بالغ بر 588میلیون دلار محاسبه شده بود که باید پیمانکار حداقل 51 درصد از این مبلغ را با استفاده از توانمندی‌های داخلی هزینه می‌کرد. ظرفیت نفت خام درجای این لایه نیز 2 میلیارد و 14 میلیون بشکه نفت محاسبه شده است.

بنا بر این، طبق قرارداد امضا شده لازم بود فاز نخست این میدان با ظرفیت تولید 35 هزار بشکه درروز تا مهر 1385 و فاز دوم با ظرفیت تولید روزانه 54 هزار بشکه تا اواسط سال 1388 نهایی شود؛ درحالی‌که وزیر نفت دراین‌باره به تازگی تاکید کرده است که فاز اول توسعه لایه‌های نفتی پارس جنوبی باید تا سال 1389 به بهره‌برداری برسد.

وی همچنین در اوایل خرداد درخصوص آخرین وضعیت این لایه به بیان این که "فعالیت‌ها طبق برنامه پیش می‌رود؛ چاه‌ها حفاری شده و هم‌اینک کارشناسان بحث خرید FPSO (شناوری که توانایی انجام مراحل فرآورش ، تفکیک و جداسازی آب از نفت را داشته و ظرفیت ذخیره سازی نفت‌خام را برای حمل به کشتی های صادراتی داراست) را پیگیری می‌کنند" و این‌که "کارشناسان در هفته گذشته نیز بازدیدی از مراحل ساخت این شناور در خارج از کشور داشته‌اند. البته وضعیت لایه‌های نفتی با اشتراک در میدان‌های گازی (از نظر مهاجرت) به طور کامل متفاوت است" اکتفا کرده بود.

دراین زمینه اگرچه به‌دنبال پیگیری‌های خبرنگار ایسنا از مدیران مختلف شرکت‌های مرتبط در پتروایران، شرکت ملی نفت و همچنین شرکت نفت‌وگاز پارس، پاسخ صریحی دریافت نشد، ولی مطابق گفته‌های مصطفی خویی – مدیرعامل سابق شرکت پتروایران- در اواسط سال 1385، لازم است پس از حفر چاه‌ها، یک سکو و یک شناور انتقال ذخیره نفت‌خام ساخته و در دریا نصب ‌شود.

همچنین وی در تاریخ 21 خرداد سال 1386 در آخرین گفت‌وگوی خود در سمت مدیریت این شرکت که به‌طور کلی با توجه به اجتناب مدیران بعدی از صحبت درباره این لایه، تاکنون آخرین اظهارات بیان شده درخصوص لایه نفتی پارس جنوبی محسوب می‌شود، از بررسی نهایی صلاحیت یک شرکت اروپایی و یک شرکت آسیایی در بخش اجاره شناور FPSO در لایه نفتی پارس جنوبی از سوی شرکت نفت و گاز پارس خبر داده بود: "با وجود کمبود شناور FPSO در طول چند ماه گذشته اقدامات پتروایران به نتیجه رسید و مذاکره با دو شرکت برای اجاره شناور ادامه دارد. در این راستا در چند هفته اخیر مذاکرات فشرده با حضور شرکت نفت و گاز پارس انجام شده تا یکی از آن‌ها انتخاب شود، زیرا بخش اعظم استفاده از این شناور‌ها در طول بهره‌برداری توسط نفت و گاز پارس خواهد بود. در این زمینه منتظر تصمیم نهایی شرکت کارفرما هستیم، زیرا ملاحظات فنی و اقتصادی پروژه نیاز به بررسی‌های دقیق و پیچیده دارد."

او به امضای قرارداد ساخت یک سکوی دریایی با شرکت صف در فروردین 1386 نیز اشاره کرده بود: "اعتبار این قرارداد 37 میلیون دلار است که مقرر شده شرکت صف 12 ماه بعد (فروردین 1387) یکی از سکو‌ها را آماده کند و سپس سکو روی هفت حلقه چاه حفاری شده در لایه نفتی پارس جنوبی قرار گرفته و عملیات حفاری در نتیجه تولید آغاز شود. براساس برنامه، تولید اولیه که بیشترین برداشت را به همراه دارد 35 هزار بشکه خواهد بود و پس از آن افت تولید طبیعی خواهیم داشت."

به گفته خویی در آن زمان، ساخت خط لوله 105 کیلومتری بین سکو و شناور FPSO انجام شده است، ولی اخیرا موضوع جدیدی مطرح شده که براساس تکنولوژی‌های جدید شاید بتوان شناور را در کنار سکو قرار داد که به این ترتیب دیگر نیازی به احداث خط لوله نیست و نتیجه این بررسی‌ها نیز تا چند هفته آینده نهایی خواهد شد.

از سوی دیگر اکبر ترکان - مدیرعامل وقت شرکت نفت‌وگاز پارس - نیز در اواخر سال 1385 در این باره اظهاراتی مطرح کرد: "با اتمام ساخت سکو، یک کشتی FPSO نیز برای حمل نفت این لایه اجاره خواهد شد. کار ساخت سکو توسط صف تا 9 ماه دیگر (آذر 1386) به اتمام می‌رسد و در این زمینه نیز تاخیری نداشته است. با ساخت و نصب این سکو، کار تولید و بهره‌برداری از لایه نفتی پارس جنوبی آغاز می‌شود."

دراین زمینه به‌نظر می‌رسد تغییر مدیریت‌ها در شرکت‌های کارفرما و پیمانکار در این پروژه نه‌تنها موجب توجه جدی‌تر به اجرای طرح توسعه لایه نفتی نشده، بلکه حتی اطلاع‌رسانی درخصوص آن را نیز به حداقل رسانده است؛ به‌طوری‌که تصور می‌شود تاخیرهای شدید در اجرای این پروژه پاسخگویی درمورد اجرای آن را برای مدیران مربوطه غیرممکن کرده است.

درهرحال باوجود مشترک بودن این لایه بین ایران و قطر، همانند تاخیرهای مکرر فازهای گازی، تاکنون برنامه تولیدی شدن فاز اول لایه نفتی که قرار بود در مهر1385 محقق شود، به سال 1389 موکول شده است و با ادامه این روند معلوم نیست سرنوشت اجرای فاز دوم و بهره‌برداری ملی از این ثروت خدادادی به کجا خواهد رسید!

 

 

منبع:www.tabnak.ir